Kulakta sıvı birikimi nedir ve neden oluşur?
Kulakta sıvı birikimi, efüzyonlu otit veya seröz otit, yüksek ateş ve şiddetli ağrı olmaksızın kulak zarının arkasında, orta kulak boşluğunda sıvı birikmesidir. Nezle, grip, sinüzit gibi üst solunum yolu enfeksiyonları ve alerji sonrasında görülebilir. İlaç tedavisi ile düzelmeyen kulakta sıvı birikimi çocuklarda sıklıkla büyümüş ve iltihaplı geniz eti ile birlikte görülür. Erişkinde tek kulakta sıvı birikmesi ise bazen geniz bölgesinde oluşan kitlelerin habercisi olabilir.
Kulakta sıvı birikinin belirtileri nelerdir?
Kulakta sıvı birikimi büyük oranda çocuklarda görülmektedir. İşitme kaybı en önemli belirtisidir. Çocuğun yüksek seslere cevap vermemesi ve okul başarısındaki düşme kulakta sıvı birikmesiyle ortaya çıkan işitme kaybına ilişkin ipuçları olabilir. Erişkinlerde ise kulakta tıkanıklık, işitme kaybı ve çınlama şikâyetleri görülmektedir.
Kulakta sıvı birikimi tanısı nasıl konur?
Mikroskop ve kamera ile yapılan muayenede kulak zarındaki renk değişimi, kalınlaşmalar ve çökmeler görülerek tanı konulur. Orta kulak basınç testi ve işitme testi de tanıyı destekler. Yine kameralar ile geniz bölgesine de ayrıntılı muayene gerekmektedir.
Kulakta sıvı birikimi tanısı tedavisi nasıl yapılır?
Kulakta sıvı birikiminin tedavisi öncelikle ilaç tedavisidir. Üst solunum yolu hastalıkları aynı zamanda tedavi edilir. İlaç tedavisi sırasında hasta takibe alınır. İleri derecede işitme kaybı ile birlikte kulak zarında ileri çökme gibi değişiklikler yoksa ilaç tedavisi uzatılarak kontrollerle takip edilir.
Kulakta sıvı birikimi için ameliyat yapmak (tüp takmak) gerekli midir?
Kulakta sıvı birikimi ilaç tedavileri ile düzelmiyorsa ameliyat ile tedavi kararı alınır. Çocuklarda genel anestezi ile uygulanır. Erişkinlerde ise işlem lokal anestezi ile gerçekleştirilebilir. Ameliyat sırasında kulak zarına çok küçük bir delik oluşturularak orta kulaktaki sıvı boşaltılır. Kulak zarı ve orta kulak değerlendirilir. Bazı hastalarda bu işlem bile yeterli olabilmektedir. Bazı hastalarda ise bu aşamadan sonra kulak zarına tüp takılması gerekebilir.
Çocuklarda sıklıkla kulakta sıvı birikiminde önemli rol oynayan iltihaplı veya büyümüş geniz eti de ameliyat sırasında alınır.
Kulakta sıvı birikimi ameliyatı sonrası nelere dikkat etmek gerekir?
Havalanma tüpü orta kulağın uzun süre havalanmasına izin verir. Ameliyattan sonra kulak su ile temastan korunmalıdır. Bunun için en güzel yol, her banyoda uygulanan vazelinli pamuklar veya hazır tıkaçlardır. Havuza girerken de bone veya tıkaçlar ile kulak korunmalıdır. Genellikle, ortalama 3-6 ay kalan ve vücut tarafından atılan kulak havalanma tüpleri hastanın kulağına yerleştirilir, ancak müzmin östaki tüpü problemi olan çocuk ve erişkinlerde tüpler daha uzun süre tutulabilir. Düşmeyen tüpler yaz dönemine girilmeden genellikle hekim tarafından çıkarılabilir. Geniz eti alınan ve kulağına tüp takılan çocukların önemli kısmında yeniden tüp takma ihtiyacı olmasa da çok az kısmında kulakta sıvı toplanması tekrar edebilir.