Tiroid bezi nedir?
Tiroid bezi boyunda nefes borusu ve yemek borusunun önünde yerleşen, vücuttaki metabolizmayı hormonları ile düzenleyen organdır. Tiroid bezi çok kanlanır ve etrafında çok fazla damar bulunur. Kan kalsiyum seviyesini hormonları ile düzenleyen çeşitli sayıdaki paratiroid bezleri tiroid bezinin hemen altında yerleşmektedir. Ses tellerinin çalışmasını sağlayan sinir de tiroid bezinin yine hemen altında seyretmektedir.
Tiroid bezi hastalıkları nelerdir?
Tiroid bezinin anormal büyümesine ‘Guatr’ adı verilmektedir. Tiroid bezinde kistler ve nodüller de görülebilir. Bu kist ve nodüller çoğu zaman iyi huylu olmakla beraber hastalarin bir bölümünde kanserleşebilir.
Tiroid bezi hastalıklarına hangi durumlarda ameliyat gerekir?
Ameliyat gerektiren başlıca tiroid hastalıkları şüpheli kist ve nodüllerle seyreden tiroid bezi büyümeleri, tiroid bezi kanserleri ya da nadir de olsa ilaçlarla kontrol edilemeyen çok hormon salgılayan tiroid bezi hastalıklarıdır.
Tiroid bezi el ile muayene edilidikten sonra yapısındaki değişiklikleri anlamak için genellikle ultrason görüntülemesi gereklidir. Yine kanda tiroid hormon düzeylerini tespit etmek gereklidir. Sintigrafi, bilgisayarlı tomografi ve manyetik rezonans gibi görüntüleme tetkikleri daha nadir gerekmektedir. Tiroid bezinde büyümüş veya ultrason görüntüsünde kanser şüphesi olan kist ve nodüller saptandığında ise iğne ile biyopsi de yapılmaktadır.
Tiroid bezi ameliyatların çeşitleri nelerdir?
Tiroid bezi ameliyatında genellikle tiroid bezindeki hastalığa göre tiroid bezinin yarısı (tiroid lobektomi) ya da tamamı (total tiroidektomi) çıkarılmaktadır. Tiroid kanseri hastalarında kanserin yayılımına göre ameliyat kapsamı genişletilerek boyundaki lenf bezelerinin temizlenmesi gerekebilir.
Tiroid bezi ameliyatlarının özellikleri nelerdir?
Tiroid bezi ameliyatı genel anestezi ile yapılmaktadır. Tiroid bezi ameliyatının 3 önemli komplikasyonu vardır. Birincisi tiroid bezi etrafındaki damarların kanamasıdır. Damarların kanamaması için ameliyatta Harmonic Scalpel adı verilen damarları yakmaya yarayan özel bir cihazı kullanıyoruz. İkincisi ses tellerini uyaran sinirin hasarlanmasıdır. Sinirin hasarlanmaması için boyun anatomisine hakim olmak ve titiz çalışmak gerekir. Aynı zamanda tiroid ameliyatı sırasında kullandığımız sinir uyarıcıları sinirin yerini tespit etmeye ve hasarlanma riskini en aza indirmeye yaramaktadır. Üçüncüsü kan kalsiyum düzeyinin azalmasıdır. Bu komplikasyonu engellemek için ameliyat sırasında paratiroid bezlerini iyi tanımak, ayırt etmek ve korumak önemlidir.
Tiroid bezi ameliyatından sonra nelere dikkat etmek gerekir?
Ameliyat sonrası hastanın ikinci günde hastaneden taburcu edillir. Hastanın kan kalsiyum ve tiroid hormon düzeyleri takip edilir. Tiroid bezinin tamamının alındığı hastalar tiroid hormon ilaçları kullanmak durumundadırlar ve tiroid hormon ilaç dozu ayarlaması yapılır. Tiroid ameliyatı sonrası radyoaktif iyot uygulaması gibi ek tedavi gerekip gerekmediği çıkarılan dokunun patolojik incelemesi sonrasında karar verilir.
